Чӑвашавтотранс ӗҫченӗсем ҫу уйӑхӗнчи ӗҫ укҫине илнӗ-ха, анчах вӗсене ҫӗртме уйӑхӗнчине тӳлемен. Ҫӗртмере пӗр пайне ҫеҫ панӑ: 20 миллион тенкӗрен 12-шне.

Паянхи кун тӗлне ӗҫченсене пӗтӗмпе 10 миллион тенке яхӑн тӳлемен. Ҫӗртме уйӑхӗнче предприяти 62 миллион тенкӗ кредит илнӗ, ку укҫапа ҫу уйӑхӗнчи шалӑва парса татнӑ. Халӗ, ЧР транспорт министрӗ каланӑ тӑрӑх, шалӑва тупӑшран тӳлеҫҫӗ.

Анчах предприяти тупӑшӗ нумаях мар. Хула тулашӗнче ҫӳрекен автобуссен тупӑшӑн ҫуррине яхӑнӑшӗ предприятие ҫитмест. Ҫавӑнпа ЧР Транспорт министерстви автобусра водительтен билет ыйтмалли пирки ҫирӗппӗн асӑрхаттарать.

«Август» ертӳҫисем

Ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутӑш препаратсен «Август» фирмин тӗп директорӗпе Александр Усковпа тата «Август» фирмӑн Вӑрнарти филиалӗн пуҫлӑхӗпе Владимир Свешниковпа ӗҫлӗ тӗлпулу ирттернӗ. Калаҫӑва ЧР Правительствин Пуҫлӑхӗн ҫумӗ — финанс министрӗ Светлана Енилина, ЧР экономика министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Инна Антонова хутшӑннӑ.

Александр Усков пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр савут тупӑш шайне 20 млрд тенкӗрен ирттернине пӗлтернӗ. Раҫҫейре тавар пӗтӗмпе 15 млрд тенкӗлӗх сутӑннӑ. Чӑваш Енри филиал кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче 483,7 млн тенкӗлӗх тупӑш илнӗ. Савутра ӗҫлекенсем уйӑхне 34 пин ытла укҫа илеҫҫӗ. Чӑваш Енре вырнаҫнӑ филиалта хальхи вӑхӑтри технологисем вӑй илсе пыраҫҫӗ. Ертӳҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, «ҫакӑ та производствӑн калӑпӑшне ӳстерме пулӑшать».

«Чӑвашавтотранс» предприятире ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗччен ҫу уйӑхӗнчи ӗҫ укҫине парса татмалла. «Резерв ун валли пур. Уявсенче предприяти сахал мар тупӑш пуҫтарнӑ. Кулленхи ӗҫ халӑха вӑхӑтра ӗҫ укҫипе тивӗҫтерме май парать», — тенӗ паян Чӑваш Енӗн Правительство пайташӗсемпе иртнӗ канашлура республикӑн транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ Владимир Иванов.

Аса илтерер, шалупа пысӑк парӑма кӗрсе кайнӑ предприяти ӗҫ укҫине тӳлес тесе банкран кредит илнӗччӗ. Укҫа ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче предприяти счечӗ ҫине куҫнӑччӗ, ҫынсене вара ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче куҫарса панӑччӗ. Шалу тӳлемесен предприяти ӗҫченӗсем, пурӗ 140 ҫын, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче забастовкӑна тухассипе хӑратнӑччӗ.

Чӑвашавтотрансӑн генеральнӑй директорне Сергей Фомичева официаллӑ майпа ҫак должноҫра ҫирӗплетнӗ. Кун пирки республика правительствин сайтӗнче ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче хыпарланӑ.

Сергей Фомичев конкурса хутшӑнса ҫӗнтернӗ. Вӑл ҫак должноҫра ака уйӑхӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ, анчах тивӗҫе вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан кӑна пулнӑ. Сӑлтавӗ те паллӑ. Фомичевӑн хӑрушсӑрлӑх служби тӗрӗслевӗ витӗр тухма тивнӗ.

Вӑл унччен Ханты-Манси автономи округӗнче топлива предприятине ертсе пынӑ. Аса илтерер: Чӑвашавтотранс халӗ ҫӑмӑлах мар лару-тӑрура, ҫынсене шалу парса татаймаҫҫӗ. Унти ӗҫченсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче забастовкӑна тухма хатӗрленни пирки хыпарланӑччӗ.

Чӑваш Енри патшалӑх служащийӗсен ӗҫ укҫи 6,2 процент ӳснӗ. Вӑтам шалу 23,9 пин тенкӗпе танлашнӑ. Кун пирки Чӑвашстат пӗлтерет.

Кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче саккун кӑларакансен шалӑвӗ вӑтамран 52,2 пин тенкӗпе танлашнӑ. Ку, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 26,2 процент нумайрах.

Ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен вӑтам шалӑвӗ 24,7 пин тенкӗпе танлашнӑ. Вӗсен те пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртан нумайрах, 6,8 процент ӳснӗ.

Суд тата прокуратура тытӑмӗнче ӗҫлекенсем вара питех мухтанаймаҫҫӗ. Вӗсем уйӑхне вӑтамран 19 пин тенкӗ илеҫҫӗ. Ку муниципалитет служащийӗсенчен те пӗчӗкрех кӑтарту. Вӗсен шалӑвӗ 20,7 пин тенкӗпе танлашнӑ.

Сӑмах май, республикӑри вӑтам шалу 24,5 пин тенкӗпе танлашать. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртан 7,5 процент ӳснӗ.

«Чӑвашавтотранс» предприятин ӗҫченӗсем каллех забастовкӑна тухма хирӗҫ мар. Ӑна ирттермешкӗн заявлени панӑ ӗнтӗ.

Завбастовкӑна 140 ытла ҫын тухма хатӗрленет. Кун пирки «Правда ПФО» хаҫат пӗлтерет. Кун пирки паян, ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, паллӑ пулнӑ.

«Чӑвашавтотранс» ӗҫченӗсем забастовкӑна ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче тухасшӑн. Унччен ӗҫ укҫине парса татмасан вӗсем ҫак акцие йӗркелесшӗн. Унта хутшӑнмашкӑн 140 ытла ҫын заявлени панӑ.

Предприятире парӑма ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗччен парса татма шантарнӑ. Анчах паянхи кун тӗлне раштав уйӑхӗнчи шалӑва ҫеҫ парса татнӑ.

2019 ҫул тӗлне Чӑваш Енре ӗҫ укҫине 28 пин тенкӗ таран ӳстересшӗн. Ҫакнашкал «ҫул-йӗр карттине» Чӑваш Ен премьер-министрӗ Иван Моторин ҫирӗплетнӗ.

Документра палӑртнӑ тӑрӑх, кӑҫал вӑтам ӗҫ укҫи 24 пин тенкӗ те 320 тенкӗпе танлашмалла. Ҫитес ҫул вара ку кӑтарту 26 пин тенкӗпе танлашмалла. 2019 ҫул тӗлне вара 27 пин те 950 тенкӗпе танлашмалла. Анчах чӑн шалу вара кӑҫал 1,4 процент ӳсӗ. 2018 ҫулта вара – 2 процент, 2019 ҫулта 2,3 процент хӑпарать.

Кунсӑр пуҫне пурӑнма кирлӗ укҫа виҫинчен сахалрах шалу илекен халӑхӑн процентне пӗчӗклетме палӑртнӑ. Ку кӑтарту пӗлтӗр 18,8 процента ҫитнӗ. 2019 ҫулта – 18,1 процент.

Чӑвӑш Енри медицина ӗҫченӗсем мӗн чухлӗ ӗҫлесе илеҫҫӗ? ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, медиксен шалӑвне шутланӑ.

Тухтӑрсен шалӑвӗ РФ Президенчӗн Владимир Путинӑн 2012 ҫулхи ҫу уйӑхӗнчи хушӑвӗсемпе килӗшӳллӗн ӳссе пырать. Ӑна мӗнле пурнӑҫланине ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви тӗрӗслесе тӑрать.

Кӑҫал тухтӑрсен ӗҫ укҫи 2,5 процент ӳснӗ, 33 пин тенкӗпе танлашнӑ. Вӑтам медицина ӗҫченӗсен шалӑвӗ — 19,3 пин тенкӗ. Кӗҫен персоналӑн — 13,8 пин тенкӗ.

2012 ҫултанпа тухтӑрсен шалӑвӗ 1,4 хут ӳснӗ, кӗҫӗн персоналӑн — 2 хут ытларах.

Чӑваш Енри патшалӑхӑн сывлӑх сыхлав учрежденийӗсене ертсе пыракансем шалу енчен иртӗхеймӗҫ. Вӗсен уйӑхри вӑтам ӗҫ укҫине ахаль врачран пуҫласа санитарка миҫе тенкӗ илни таранах витӗм кӳмелле. Паян Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче ятарлӑ йышӑнӑвӑн проектне пӑхса тухса ҫирӗплетнӗ.

Сывлӑх сыхлавӗн патшалӑх учрежденине ертсе пыракансем пульницӑри вӑтам шалуран 6 хутран пысӑкрах илеймӗҫ. Вӑтам шалӑва шутланӑ чухне тӗп врачӑн ҫумӗсене, тӗп бухгалтера кӗртмӗҫ. Тӗп врачӑн ҫумӗсен шалӑвӗ вара вӑтам шалуран 5 хутран иртмелле мар. Капла чару тӗп бухгалтерсене те пырса тивет.

Правительство ларӑвне ертсе пынӑ Михаил Игнатьев Элтепер тухтӑрсене хавхалантарнӑ чух вӗсем пациентсемпе хӑйсене епле тытнине те, ӗҫе епле пурнӑҫланине те шута илмеллине асӑрхаттарнӑ.

Чӑваш Енре пурӑнакансен хӑйсене чухӑн ҫын пек туяс мар тесен мӗн чухле ӗҫлесе илмелле? Раҫҫейри Общество телекуравӗ ку ыйтӑвӑн хуравне тупнӑ. Чӑвашра пурӑнакансен сахалтан та 20–30 пин тенкӗ ӗҫлесе илмелле-мӗн.

Экспертсем куракансене хӑйсем пурӑнакан регионта чухӑн туяс мар тесен мӗн чухлӗ укҫа кирли пирки ҫырма ыйтнӑ. Вӑтамран пӗр ҫын пуҫне уйӑхра 27 пин тенкӗ те 991 тенкӗ тухнӑ.

Палӑртмалла: тӗрлӗ регионта ку кӑтарту тӗрлӗрен. Тӗслӗхрен, Камчатка, Алтай, Кабарда-Балкар, Якути, Байкал, Сахалин тӑрӑхӗнче, Аҫтӑрхан, Мускав, Севастополь хулисенче пурӑнакансене ытлӑ-ҫитлӗ пурӑнмашкӑн уйӑхне 40–50 пин тенкӗ кирлӗ. Адыгея, Бурят, Карачай-Черкеси, Крым, Тыва, Курган тӑрӑхӗсенче ҫынсем уйӑхра 15–20 тенкӗпе лайӑх пурӑнаяҫҫӗ-мӗн.